مطالعۀ ملی - عرضی عوامل مؤثر بر جرائم خشونت‌آمیز در سطح کلان

هدف این پژوهش، تبیین جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر وقوع جرائم خشونت‌آمیز در سطح کلان است. در این راستا، با طرح نظریۀ تلفیقی، شناخت سازوکار علّی وقوع نتیجه مدنظر قرار گرفت. روش مطالعه، رویکرد تطبیقی کیفی بود و از رهیافت منطق فازی استفاده شد. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد وقوع نتیجه در مجموع موارد مثبت نشان دادند شروط حاکمیت قانون، فرصت شغلی، برابری اقتصادی و کارآیی دولت به‌تنهایی شروط کافی وقوع نتیجه‌‌اند. غیاب دو شرط برابری اقتصادی و فرصت شغلی بین مجموعه موارد منفی نیز نشان‌دهندۀ اهمیت نظری و تجربی این دو شرط در تبیین خشونت در سطح کلان است. در علیت عطفی و ترکیبی، معادلۀ نهایی پژوهش حاضر نشان داد ترکیب شروط برابری اقتصادی، سرمایۀ رابطه‌‌ای، مردم‌سالاری، پاسخگویی دولت، کارآیی دولت، حاکمیت قانون و فرصت فرهنگی، قدرت تبیینی بالایی دربارۀ وقوع نتیجۀ مدنظر دارند و این ادعا در تبیین نتیجه در هر دو مجموعه موارد مثبت و منفی (یعنی کشورهایی که میزان خشونت در آنها کم است و کشورهایی که میزان خشونت در آنها زیاد است) صدق می‌کند. نکتۀ مهم آن است که برابری اقتصادی لزوماً در همۀ موارد با نتیجه همراه نیست. چه‌بسا با تنظیم ساختاری کارا، نابرابری اقتصادی لزوماً ایجادکنندۀ جرائم خشونت‌آمیز نباشد؛ بنابراین، نتیجه تا حد زیادی با داشتن مجموعه دلایل زمینه‌مند، به ترکیب عوامل بستگی دارد.